مراسم محرم و اعتقادات مربوط به آن در بین فرقه بکتاشیه و علویان ترکیه
تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۰۷۵۸۳
«مبلغ» نوشت: بکتاشیه از شاخههای علویون هستند که در ترکیه امروزین حضور بسیار داشته و جزو اقلیتهای آناتولی محسوب میشوند. دکتر مهدی جمالی فر استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه مذاهب اسلامی در باره آنها می گوید:
بعد از جنگ ملازگرد در دوره سلجوقیان در 463، سلجوقیان سیاست تُرکیزه کردن آناتولی را در پیش میگیرند و ترکمنها را به آنجا میفرستند تا غلبه جمعیتی صورت گیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بعد از مرگ بکتاش، اختلافی درمورد ازدواج کردن یا نکردن او پیش میآید. این اختلاف باعث میشود عدهای پیروانش را فرزندان بکتاشیه بگویند به نام بکتاشیان چلبی و عدهای هم، قائل به فرزندان معنوی او بودند که باباها شدند. افرادی که ما به آنها علوی میگوییم، از بکتاشیان چلبی هستند. بکتاشیگری با علویگری، مشترکاتی در مقدسات، عبادات و بسیاری از بنیانهای اعتقادی دارند. اما تفاوتهایی هم دارند. آن دسته از بکتاشیان کوچنشین، به مرور با عثمانیان زاویه پیدا کردند و در مقابل، بکتاشیان شهری، به دربار عثمانی نزدیک شدند. همین دوگانگی باعث شد وقتی صفویان وارد آناتولی شدند و شروع به تبلیغات کردند، ترکمانان پیرو طریقت بکتاشی چلبی، جذب آنها شوند. هر علوی، بکتاشی است. بعضی بکتاشیها علویها و برخی علوی نیستند. درحقیقت پایه اعتقاد علویها، بکتاشی است. بعد از وقایع حذف ینیچریها، این دو به مرور به هم نزدیک شدند و حتی علیه عثمانی، با همدیگر همکاری کردند.
محرم در میان بکتاشیهاسوگواری فرقه بکتاشی تنها به صورت گریههای آرام برگزار میشود هرگز با شیون و زاری همراه نیست سوگواری به صورت عملی عبادی و به شکل روزه و امساک از غذا و خودداری از انجام بعضی امور انجام میشود. در میان پیروان بکتاشی اصلی -ترین سوگ مصیبت کربلا را به صورت روزهداری در ۱۰ روز اول ماه محرم میبینیم و بسیاری از آنان روزهداری در این ایام را عبادتی بزرگ میدانند. عدهای نیز ۱۲ روز روزه میگیرند و هر روز برای یکی از ائمه؛ زیرا داستان زندگی ائمه داستان شهادتهای بیوقفهای است.
در میان بعضی طوایف علوی روزه ماه محرم تا ۱۵ روز طول میکشد؛ ۱۲ روز به خاطر ۱۲ امام و سه روز به خاطر شهادت دو فرزند مسلم بن عقیل. یک نوع روزه دیگری در ماه محرم مرسوم است به نام اوگون دورما اورجی که دو شبانه روز تمام بیوقفه طول میکشد. در این روزه طولانی روزهداران فقط مجازند به هنگام شب سه قاشق چایخوری سوپ بخورند. گشودن این روزه طولانی باید به وسیله نمک باشد و غذای اصلی افطاری عبارت از نوعی آش است که در آن نان فطیر میریزند.
صرف نظر از امساک مردم این منطقه گاهی از بسیاری از امور روزمره نیز دست میکشند؛ مانند به کار بردن صابون، تراشیدن ریش، نگاه کردن در آینه، استعمال عطر، آواز خواندن، نواختن آلات موسیقی، خندیدن و تفریح کردن، نوشیدن مشروبات الکلی، کشتن حشرات، هم خوابگی، استعمال دخانیات و بسیاری از اعمال عادی دیگر در ایام روزه غیر مجاز است.اکثریت روزهداران از اول روز نهم یا بعد از ظهر روز دهم یعنی عاشورا از خوردن آب امساک میکنند.
یکی دیگر از مراسمهای مشهور محرم تهیه نوعی غذاست که معمولاً در روز عاشورا میپزند و آن را عاشوره مینامند. تهیه این غذا به منظور یادآوری گرسنگی ستمدیدگان کربلاست. غذا در بخشهای مختلف ترکیه اسمهای مختلف دارد؛ از قبیل حدیک،حادک، حاتک، حدیک آشی و مانند آن که همه این کلمات به معنای بلغور گندم پخته است.
در شب عاشورا،مـریدان گرد هم میآیند و در حالی که مرثیههایی به یاد امام حسین(ع)به آواز میخوانند. سه اثر مهم در این زمینه وجود دارد. دکتر جمالی فر در این باره میگوید:
اصلیترین منبع، حدیقهالسعداء است که ازسوی فضول بغدادی، شاعر بزرگ علوی با ترجمه روضهالشهدای ملاحسین کاشفی انجام شده است. پیوند جالبی میان این دو اثر هست. به این معنا که روضهالشهدا اولین مقتل فارسی و حدیقهالسعداء با ترجمه این اثر، اولین مقتل ترکی میشود. کتاب بعدی، کنزالمسائل نوشته میرزا محمدتقی دربندی است که با تکیه بر روضهالشهدا و حدیقهالسعداء نوشته شده است. نوشته بعدی، اثر فضلالله رحیمی با عنوان گلزار حَسنِین است.
آش مـخصوص عاشورا،در دیگهای بزرگی کـه«قـازان»مینامند،میجوشد. در تکهء حاجی بکتاش نزدیک«کارشهر» (Karsehir) که مرکز تجمع بکتاشیها و نیز مدفن حاجی بکتاش،بنیانگذار فرقهء بکتاشی است،دیگ بسیار بزرگی وجود داشته که تنها برای آش «عاشورا»مورد اسـتفاده قرار میگرفته است.این دیگ هم اکنون در موزهء مردمشناسی آنکارا نگهداری میشود.در این مراسم ابتدا،ادارهکنندهء مراسم که«بابا»نامیده میشود با قاشق بزرگی محتویات دیگ را به هم میزند و بعد از او،سـایرین بـه نوبت قاشق را در میان دیگ میگردانند و نزدیک صبح،دیگ آش طی تشریفاتی از روی اجاق برداشته میشود آنگاه همهء مریدان به دور دیگ حلقه میزنند.یکی از آنان که صدای خوشی دارد اشعاری در مناقب حسین(ع)میخواند.پس از آن«بـابا»دعـایی میخواند تا نوبت به توزیع غذا بین حاضران برسد که دور هم حلقه میزنند و به خوردن مشغول میشوند.
دکتر مسعود صدرمحمدی پژوهشگر امور ترکیه درباره جایگاه هویتی محرم و عاشورا در میان علویان می گوید:
زیست معنوی علوی ها به طرز قابل توجهی وابسته به عاشورا است. یعنی مسأله عاشورا و امام حسین (ع) بیش از آنکه مسأله آیینی و مناسکی برای علویان باشد، بهمثابه یک مسأله هستیشناسانه است. آنها براساس مناسکی که برای عاشورا انجام میدهند، هویت خود را از دیگران جدا میکنند. به همین دلیل است که مناسک دهه محرم، یک جایگاه مرکزی و محوری در هویت علویان دارد.
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1798166منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: عده ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۰۷۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سند دار شدن بخشی از زمینهای کشاورزی در ساری
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مازندران، مدیر جهاد کشاورزی ساری از صدور ۵۸۹فقره سند نقل و انتقال زمینهای کشاورزی پارسال در این شهرستان خبر داد.
سید اسماعیل علوی با بیان اینکه انتقال رسمی سند مورد معامله، امنیت مالکیت را در پی دارد و برای اخذ سند اراضی کشاورزی نیاز به اقداماتی است، افزود: اجرای طرح شناسایی وضعیت کاربری اراضی کشاورزی برای تثبیت و صدور اسناد مالکیت گامی اساسی برای بهبود وضعیت اراضی زراعی و باغی است.
علوی در تریح جزئیات دریافت سند زمینهای کشاورزی گفت: مهمترین مدارک اخذ سند برای زمین کشاورزی ؛ سند عادی مالکیت یا بنچاق مالکیت بنام مالک که مشخصات فرد فروشنده بعنوان مالک اولیه و خریدار بعنوان مالک اصلی ثبت شود، اصل و کپی کارت ملی، کپی و قولنامه های صادر شده برای ملک، نقشه هوایی و نقشه utm، فیش پرداختی هزینه اخذ سند کشاورزی، کپی اولین سندهای اراضی کشاورزی، کپی سند مالکیت ملک و در اراضی مشاعی با رعایت “قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاوری” است که در صورت حضور نداشتن مالک لازم است وکالتنامه نقل و انتقال بنام متقاضی ارائه شود.